مرکز عالی جوش و آزمون‌های غیر مخرب دانشگاه تهران TWN

انواع روش‌های رادیوگرافی X-Ray Radiography

رادیوگرافی صنعتی شامل قرار دادن یک جسم آزمایشی در معرض تشعشعات نافذ است به طوری که تابش از شی مورد بازرسی عبور کرده و یک محیط ضبط در طرف مقابل آن جسم قرار می گیرد. برای مواد نازک‌تر یا تراکم‌ کمتر مانند آلومینیوم، معمولاً از اشعه ایکس تولید شده الکتریکی (اشعه ایکس) استفاده می‌شود و برای مواد ضخیم‌تر یا متراکم‌تر، معمولاً از تابش گاما استفاده می‌شود.

1- رادیوگرافی محاسباتی

رادیوگرافی محاسباتی(CR) یک فناوری انتقالی بین فیلم و رادیوگرافی دیجیتال مستقیم است. این تکنیک از یک صفحه فسفر تحریک‌شده با عکس (PSP) قابل استفاده مجدد، انعطاف‌پذیر، استفاده می‌کند که در یک کاست بارگذاری می‌شود و به روشی مشابه رادیوگرافی فیلم سنتی در معرض دید قرار می‌گیرد. سپس کاست در دستگاه لیزر خوان قرار می گیرد و در آنجا اسکن می شود و به یک تصویر دیجیتال ترجمه می‌شود که از یک تا پنج دقیقه طول می‌کشد. سپس می‌توان تصویر را برای تفسیر و ذخیره‌سازی در رایانه یا سایر رسانه‌های الکترونیکی آپلود کرد.

2- توموگرافی کامپیوتری

توموگرافی کامپیوتری (CT) از یک کامپیوتر برای بازسازی تصویری از سطح مقطع یک جسم استفاده می کند، برخلاف رادیوگرافی معمولی است. با استفاده از کامپیوتر با رادیوگرافی سنتی، موقعیت ناپیوستگی‌های داخلی را نمی‌توان بدون ایجاد نوردهی از چندین زوایای برای تعیین مکان مورد با استفاده از مثلث‌سازی به دقت تعیین کرد. با توموگرافی کامپیوتری، کامپیوتر با استفاده از هر نقطه در هواپیما که از جهات مختلف مشاهده می‌گرددد، مثلث می‌شود.

3- رادیوگرافی دیجیتال

رادیوگرافی دیجیتال (DR) تابشی را که از طریق یک جسم به طور مستقیم به تصویری که می‌تواند بر روی مانیتور کامپیوتر نمایش داده می‌شود، دیجیتالی کند. سه فناوری اصلی مورد استفاده در تصویربرداری دیجیتال مستقیم عبارتند از: سیلیکون آمورف، دستگاه‌های جفت شده شارژ (CCD) و نیمه‌هادی‌های اکسید فلزی مکمل (CMOS). این تصاویر در عرض چند ثانیه نسبت به زمان مورد نیاز برای اسکن در تصاویر رادیوگرافی کامپیوتری برای مشاهده و تحلیل در دسترس هستند. افزایش سرعت پردازش نتیجه ساخت منحصر به فرد پیکسل‌ها است. ترتیبی که همچنین وضوح بالاتری نسبت به آنچه در رادیوگرافی کامپیوتری و اکثر برنامه‌های کاربردی فیلم یافت می‌شود، می‌دهد.

4- رادیوگرافی فیلمی

رادیوگرافی فیلم از یک فیلم ساخته شده از یک پلاستیک شفاف نازک که با یک لایه ظریف برمید نقره در یک یا هر دو طرف پلاستیک پوشانده شده است استفاده می‌کند. هنگامی که در معرض تابش قرار می‌گیرند، این کریستال‌ها تحت واکنشی قرار می‌گیرند که به آن‌ها اجازه می‌دهد، در صورت توسعه، به نقره فلزی سیاه تبدیل شوند. سپس آن نقره در طول فرآیند توسعه به پلاستیک «ثابت» می‌شود و وقتی خشک می‌شود، به یک فیلم رادیوگرافی کامل تبدیل می‌شود.

برای اینکه یک فیلم قابل استفاده باشد، ناحیه مورد نظر (منطقه جوش و غیره) روی فیلم باید در محدوده چگال (تاریکی) مشخصی باشد و کنتراست و حساسیت کافی را نشان دهد تا ناپیوستگی‌های مورد نظر دیده شود. این موارد تابعی از قدرت تابش، فاصله منبع از فیلم و ضخامت قطعه مورد بازرسی است. اگر هر یک از این پارامترها رعایت نشد، باید نوردهی دیگری (“شات”) برای آن ناحیه از قطعه ایجاد شود. 

اگرچه این روش رادیوگرافی نسبت به موارد دیگر دارای رویکرد قدیمی‌تر است اما جایگاه خود را در صنعت حفظ کرده و شرکت‌های آگفا، فوجی و کداک به عنوان  برترین برندهای تولیدکننده فیلم‌های رادیوگرافی به فعالیت خود ادامه می‌دهند.